Xanthos Antik Kenti

Yol üzeri tabelalarda 1988 yılında  Unesco Dünya Mirası Listesi' ne girdiği belirtilen kentin kalıntıları solda sahil tarafında ve yüksekçe bir tepede yer alıyor. Trajik ve bir o kadar da kahramanlık içeren bir tarihe sahip bir kent. Diğer taraftan Antik Lidya' nın da en büyük idari merkeziymiş. Xanthos Kınık köyü' nün hemen yanında ve 4 km. uzaklıkta Likya' nın dini merkezi olan Letoon Antik Kenti de bulunuyor ancak zaman darlığı nedeni ile maalesef bu kenti gezemedim.

Kent bir tarafı uçurum olan bir tepe üzerine ve yamacına yayılmış bulunuyor. Müze girişine de bir araç ile 2-3 km. lik rampadan sonra ulaşılıyor. Burada ücretsiz otopark mevcut. Müze kart ile kente girdiğimizde girişe en yakın yapı tiyatro binasıdır.

 

Xanthos Antik Kenti Yerleşim Planı



 TARİHÇE

(Girişteki ziyaretçi bilgilendirme panosuna göre alıntı)

Likya' nın dini ve idari merkezidir. Kaynaklara göre M.Ö. 545' de kenti kuşatan güçlü Pers ordusuna karşı kahramanca karşı koyan Xanthoslular, çaresiz kalınca kendi kadın ve çocuklarını öldürüp evlerini yaktıktan sonra intihar saldırıları ile yok olup gitmişlerdir. O sırada kentte bulunmayan 80 aile dışında kurtulan olmamıştır.

Xanthos' un M.Ö. 475-450 yıllarında yine büyük bir felakete uğrayarak tamamen yandığı kazı sonuçlarından anlaşılıyor. Bir diğer felaket ise M.Ö. 42' de Brutus' un kenti işgali sırasında yaşanır. Teslim olmayan Xanthos Halkı özgürlükleri uğruna kahramanca savaşır, ünlü Brutus sonuçta sadece 150 erkek ve birkaç kadını ele geçirebilmiştir.

Xanthos 1950' den bu yana Fransız!!! arkeologlarca kazılmaktadır.

Tiyatroya aşağıdaki fotoğrafta görülen izleyici kısmının üst tarafından girilebiliyor. Fotoğrafa göre üst sağda müze girişi mevcut ve sıraların en üst hizasının arka kısmında yine kalıntılar mevcut. Yani tiyatro zemini yamaçta veya düşük kodda kalıyor.

Xanthos Tiyatrosu

Tiyatro Arkasındaki Likya Tipi Lahit Mezar - 1

Tiyatro Arkasındaki Likya Tipi Lahit Mezar - 2

Harp Anıtı
(Bilgilendirme panosuna göre alıntı)

8,87 metre yüksekliğindeki mezar anıtı kayadan oyulmuş masif bir paye ile dört yüzü frizle çevrili küçük mezar odasından oluşmaktadır. Bu odanın üzeri bir kapak taşı ile örtülmüştür. Anıtın mermer kabartmaları 1842 yılında İngiliz Fellow(Şerefsiz Hırsız) tarafından Londra' ya götürülmüştür. Şimdi yerinde görülen kabartmalar orijinalinden alınmış alçı kopyalardır. Kabartmalarda mezar sahibi ve karısına diğer aile bireylerinin hediye sunuşları konu edilmiştir. Kuzey ve güneydeki yarı kuş yarı kadın şeklindeki Siren adı verilen yaratıklar, bebek şeklinde sembolize edilmiş ölünün ruhunu gökyüzüne taşımaktadır.

Mezar yani anıt M.Ö. 480-470 yıllarına aittir.

Harp Anıtı



Yazıtlı pilye

(Bilgilendirme panosuna göre alıntı)

İki basamak üzerinde yükselen yazıtlı yekpare bir taş blok görünümündedir. Aslında yazıtlı Pilye' nin üzerinde, Harp anıtındaki gibi dört tarafı kabartmalarla süslü bir mezar odası olan en üstte de arslan şeklinde bir tahtta oturan Prens heykeli bulunan 11 metre yüksekliğinde görkemli bir anıt olduğu anlaşılmaktadır. Kherei isimli Likya Kralı' nın savaşlarla geçen yaşamının anısına dikilmiştir.

M.Ö. 425-400 yıllarına tarihlenen anıtın dört yüzünde bilinen en uzun Likçe yazıt yer almaktadır.

Yazıtlı Pilye Şekli (Bilgilendirme tabelasından alıntı)

 

Yazıtlı pilye Mevcut Hali

Yazıtlı Pilye Yazılı Yüzeyler

Bir Duvara Yerleştirilmiş Yazıtlı Taş Blok

Kent Kalıntıları - 1

Kent Kalıntıları - 2

Kent Kalıntıları - 3

Kent Kalıntıları - 4



Kentin Kenarındaki Uçurum - 1

Kentin bulunduğu tepenin bir tarafı kayalık bir uçurum ve buraya kadar yapılar mevcut. Kazı Bekçisinin anlattığına göre Persler ile savaşlar esnasında  kadınlar Pers askerlerinin tecavüzüne uğramamak için buradan tek yada çocukları ile birlikte topluca atlayarak intihar etmişler. Uçurumun altı kayalık ve ırmak, yükseklik aşağı yukarı 30-40 metre. Fotoğrafları rüzgar da olması nedeni ile  güvenlik açısından tam kenardan çekip kayalık kısmı kaydedemedim.

Kentin Kenarındaki Uçurum - 2

Kentin Kenarındaki Uçurum - 3

Kentin Kenarındaki Uçurum - 4

Kentin Kenarındaki Uçurum - 6

Kentin Kenarındaki Uçurum - 7

Kentin Kenarındaki Uçurum - 8

Kınık Köyü' nde Bakış

Harp Anıtı ve Likya Lahit Mezara Bakış

Bir Kertenkele Dost da Burada :)

Tiyatro Binası

Kazı alanının güvenliği ile ilgili yörenin insanı Durmuş KİRAZ o ilginç bıyıkları ile kendisini fotoğraflama isteğimi kırmadı, sağolsun; tekrar gittiğimde hal hatır sorayım. Yirmi yıldır burada bekçilik yapıyormuş. Ortaya çıkarılan tiyatro arka kısmında toprağı eli ile temizleyerek geçen sene gün yüzüne çıkarıldığını belirttiği mozaikleri gösterdi. 2017' de kazıların devam edeceğini ve tümünü ortaya çıkarılacağını belirtti. Uçurumu ve savaş esnasındaki intihar olayını anlattı. Kentin nekropol alanı ve diğer kısımları hakkında bilgi vererek yardımcı oldu. Şehri gezmenin en az 3-4 saat sürmesi gerektiğini de belirtti. Zamanımızın kısıtlı olduğunu belirtiğimde ise Nekropol alanını sonraki gelmemizde gezebileceğimizi belirterek merkez niteliğindeki yerlere yönlendirdi. Dolayısıyla anıtsal nitelikteki bazı kral mezarlarını uzakta olması nedeni ile göremedim, bir daha gidersem bakayım.

Kazı Bekçisi

Mozaikler

Likya Tipi Lahit Mezar

Lahit Mezar İçinin Görünümü

Lahit Mezar ve Arkada Tiyatro

Müze girişi tiyatro ile Nekropol arasında kalıyor. Bir daha ki sefer kalan kısımları da  gezebilirim.

Nekropol (Mezarlık)' e Giden Yol